Kanun teklifinin gerekçesinde, seçmenin nabzını yoklamak için araştırma şirketleri tarafından yapılan kamuoyu araştırmalarının son yıllarda büyük ölçüde güvenilirliğini yitirdiği ifade edildi.
‘11-12 PUANLIK YANILMA PAYLARI NORMAL DEĞİL’
Siyasi ve sosyal konularda yapılan tüm araştırmaların belirli bir hata payı ile yapıldığını hatırlatan Yarkadaş, “İstatistiksel bir çalışma ile yapılan bu araştırmalarda +- %2 yanılma payı vardır. Ülkemizde ise %15-20’lik yanılma payı bile bazı firmalar için olağan hale gelmiştir. 2014 yılındaki Cumhurbaşkanlığı seçimi ve 2017 Referandum sonuçları dikkate alındığında tahmin edilen ile gerçekleşen sonuçlar arasında 11-12 puanlık yanılmalar olmuştur. Bu rakamlar alınan oy miktarlarının %20’si civarında bir yanılmayı göstermektedir” ifadesini kullandı.
298 Sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri Ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun, seçim yasaklarının başlaması ile anketlerin yayımlanmasını kesin bir dille yasakladığını da hatırlatan Yarkadaş, şöyle devam etti:
“SEÇİM YASAKLARINA UYULMUYOR”
“Ülkenin geleceğini belirleyecek olan seçimlerdeki bu derece büyük yanılmalar kabul edilebilir değildir. Kamuoyu araştırmalarında yüzde 2’lik hata payı makuldür. Bu oranın üzerinde ya da altında gösterilen sonuçlar, bunun kasıtlı olduğunu ve bir algı operasyonu yapıldığını göstermektedir.
Ayrıca 298 Sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri Ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun, seçim yasaklarının başlaması ile anketlerin yayımlanmasını kesin bir dille yasaklamıştır. Yüksek Seçim Kurulu, her seçimden önce bu yasağı bir genelgeyle hatırlatmaktadır. Ancak araştırma şirketleri ve medya bu yasağa uymamaktadır. Son referandumda da yasal uyarılara rağmen buna uyulmadığı görülmüştür. Bu nedenle kanuna aykırı davranışlarda bulunan firmalar için caydırıcı cezalar uygulanmalıdır.”
‘GERÇEK DIŞI ANKET SONUÇLARI…’
Yarkadaş, “kamuoyu araştırma şirketlerinin kamuoyunu yanıltmasının önüne geçilmesi ve taraflı anketler yayınlayanlar için caydırıcı müeyyideler uygulanarak, seçmen iradesinin gerçek dışı anket sonuçlarıyla yönlendirilmesinin engellenmesi amacıyla” kanun değişikliği istedi.
Teklife göre, yasağa uymayan ve kanunda belirtilen şartları yerine getirmeyen şirketlere; birlikte çalıştıkları tespit edilen partiden fatura karşılığı aldığı ücretin 100 katı idari para cezası kesilecek ve şirket yetkilileri 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacak
Ayrıca araştırma şirketleri; yaptıkları anket ve araştırma çalışmalarından elde ettikleri gelirleri, aldıkları danışmanlık ücretlerini, televizyon ve radyo programlarından aldıkları ücretleri kurumsal web sayfasından duyurmakla yükümlü olacak.