Batman’da yapılan Ilısu Barajı ve HES Projesi bağlamında, sular altında kalacak olan Hasankeyf antik kenti için Hasankeyf Yeni Kültürel Park Alanı’nda müze kuruluyor.Batman’ın Hasankeyf ilçesi gelecek yıl antik kentin yerine, bölgedeki medeniyetleri yansıtan bir müzeye kavuşacak.
Anadolu Ajansı’nın haberine göre Ilısu Barajı ve HES Projesinden etkilenen Kültürel Varlıkları Koruma ve Kurtarma Çalışmaları çerçevesinde, Türkiye’de ilk defa uygulanan sistem sayesinde Ilısu Baraj Göl Alanı’ndan çıkarılarak, Hasankeyf Yeni Kültürel Park Alanı’na taşınan tarihi Zeynel Bey Türbesi’nin yerleştirme süreci tamamlandı.
550 Yıllık Zeynel Bey Türbesi Taşındı
Hatırlayacağınız üzere Batmanın hasankeyf ilçesinde bulunan, ılısu baraj gölü altında kalacak olan tarihin bir parçası olan 550 yıllık Zeynel Bey Türbesi, tek parça hainde ray sistemiyle 2 kilometre taşınarak, yeni yerine taşınmıştı. Türbenin taşınması için 150 tekeri olan bir platform oluşturulmuş. En ufak bir sarsıntı ya da çökme tarihi yapıya zarar verebileceği için Zeynel Bey türbesinin geçeceği yol özel olarak yapılmıştı. 90 cmlik beton türbenin çevresiyle birleştirilmiş ve sanki türbenin bir parçasıymış gibi türbeyle bu beton blok zeminden yüzeye kaldırılmıştı. Bu taşıma işlemi için tasarlanan özel araç uzaktan kumanda ile milim milim ilerletilmişti. 1150 ton ağırlığındaki türbe saatler sonra Hasankeyf yeni kültürel park alanına ulaştırılmıştı.
Yeni yerleşim alanı yakınlarında oluşturulacak Hasankeyf Yeni Kültürel Park Alanı’nda Türkiye’nin en modern müzelerinden biri kuruluyor. 6 bin 600 metrekaresi kapalı olmak üzere 60 bin metrekareden oluşacak Hasankeyf Müzesi‘nin teşhir alanı ve salonunun yapımı için ileriki günlerde ihale yapılacak.
Gelecek yıl hizmete açılacak müzede, Hasankeyf başta olmak üzere bölgedeki kurtarma kazılarından çıkarılan eserler sergilenecek.
‘Bu eserden Türkiye’de sadece 1 tane var’
Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzecilik Genel Müdürü Yalçın Kurt, yaptığı açıklamada binlerce yıllık yerleşim yeri Hasankeyf’in kültür ve medeniyet tarihinde çok önemli bir konumda olduğunu belirtti.
Bakanlığın, eserlerin korunması ve taşınması için yıllardır çok özenli çalışma yürüttüğünü hatırlatan Kurt, bu bağlamda taşınan Zeynel Bey Türbesi’nin çok özel bir türbe olduğunu vurguladı. Zeynel Bey Türbesi’nin Türkistan uygarlığında çok özel bir stile sahip, anıt eser olduğuna belirten Kurt, “Bu eserden Türkiye’de sadece bir tane var. Bunun dışında birçok türbemiz var ama bu yapıdan sadece bir tane var. Gerek Çinileri, gerek süslemeleri ve gerekse bezemeleriyle çok özel, çok nadir bir eserden bahsediyoruz.” dedi.
Kurt, Venedik Sözleşmesi’nin 7. maddesine göre tarihi eserlerin yerinde korunması kuralının söz konusu olduğunu yalnızca ulusal ve uluslararası boyutta çok büyük menfaat gerektiren taşımalara izin verildiğini dile getirdi.
Ağırlığı Bin 100 ton olan Zeynel Bey Türbesi’nin taşınmasının daha önce Türkiye’de denenmemiş bir yöntemle taşındığını anlatan Kurt, “Türbe, büyük bir başarıyla bütünsel olarak buraya taşındı.” şeklinde konuştu.
Kültür Adası oluşturuluyor
Genel Müdür Yalçın Kurt, türbenin dışında, ılısu baraj gölü altında kalacak alandaki hamam, cami, mezar ve başka türbelerin de aralarında bulunduğu birçok tarihi eserin yeni yerleşim alanına taşınmasının planlandığını aktardı.
Ilısu Barajı’nda su tutulması ve gölün oluşmasının ardından su havzasının hemen üstünde bulunan alanda bir nevi Kültür Adası oluşturulacağına anlatan Kurt, Hasankeyf Yeni Kültürel Park Alanı’nda 60 bin metrekare genişliğinde Hasankeyf Müzesi kurulacağını belirtti.
Hasan Keyf Müzesi
Kurt, 6 bin 600 metrekaresi kapalı alandan oluşacak müzenin çok modern olacağını ifade ederek, şunları kaydetti:
“Bu Müze Hasankeyf yöresinde ilgi odağı olacaktır. Yakın bir zaman diliminde Hasankeyf Müzesi‘nin teşhir ve tanzimi için ihaleye çıkıyoruz. Bu müzenin, Türkiye’deki en güzel, en çağdaş ve en modern müzelerden biri olacağına inanıyorum.”
Hasankeyf arkeolojik kazıları sayesinde yörede su altında kalacak bazı bölgelerde kurtarma kazıları gerçekleştirildiğini hatırlatan Kurt, şunları söyledi: “Müzelerimizin yürüttüğü bir takım kazılar var. Bu kazılardan ortaya çıkartılan bütün eserlerimizi burada sergileyeceğiz. Bunların dışında; bu bölgeden başka müzelere gitmiş olan tarihi eserlerimiz de yeniden öz yurtları olan Hasankeyf’e geri döndürüleceklerdir. Hasankeyf Müzesi, Türkiye’nin en güzel müzelerinden biri haline gelecek ve tüm dünya ilgi uyandıracak. Yapı neredeyse bitmek üzere, teşhir ve tanzim bölümleri ise önümüzdeki günlerde ihaleye çıkartılacak. Müzenin 2018 yılında hizmete girmesini bekliyoruz.”
Türkiye’nin son yıllarda dünyanın en güzel müzelerini yaptığını söyleyen Kurt, “Şanlıurfa ve Gaziantep açıldı, yakında açmayı planladığımız Adana ve Mersin gibi bir çok müze var. Hasankeyf Müzesi de bu bölgenin geçmişteki tüm medeniyetlerini dünyaya başarıyla sergileyecektir. Bu müze bu coğrafya için adeta bir çekim merkezi olacak, sadece bu müzeyi görmek için gelecek insanlar, turizmin çekici unsuru olacak.” cümlelerini kurdu.