Ardahan’da vebadan öldüğü ve Tümgeneral Vasiliy German’a ait olabileceği tahmin edilen 139 yıllık tabutun bulunmasının ardından Karagöl Mahallesi’ndeki kazı alanına meraklılar akın ediyor. Polislerin güvenlik çemberine aldığı ve 24 saat nöbet tuttuğu kazı alanına kimse yaklaştırılmazken, kazı bölgesinde iskeletler, çizmeler ve askeri kıyafetler dikkat çekiyor. Bölgede incelemelerde bulunan Belediye Başkanı AKP’li Faruk Köksoy, belediye kayıtlarında bu bölgede mezarlık olduğu yönünde bir kayda rastlanılmadığını belirtti. Ardahan’ın 93 harbi (1877-1878) ile birlikte Ruslar tarafından işgal edildiğini ve yaklaşık 40 yıl Rus işgalinde kaldığını hatırlatan Başkan Köksoy, şunları söyledi:
“1917 yılındaki Bolşevik ihtilali ile Ruslar Ardahan’ı terk etmiştir. Meşhur 93 harbi sonrasında bu topraklar üzerinde karşılıklı çatışmalar olmuştur. Harp esnasında Osmanlı askerlerinden şehitler olurken, Rus ordusu da kayıplar vermiştir. O dönem veba salgınından bahsediliyor. Burada çıkan general de kendi dini adetlerince kıyafetleri ve rütbesi ile gömülmüş ve tabutun üzerinde de Hıristiyan inancına göre haç işareti var. Kanaatimce general rütbesinde olan bu askerin cenazesinin buralara gömülme ihtimalinin zayıf olduğunu düşünüyorum. Burada gömülü olması daha çok veba hastalığı ihtimalini kuvvetlendiriyor. Bunu en iyi Rus tarihçileri, Türk tarihçileri ve askeri tarihçilerin ifade edebileceğine inanıyorum. Ayrıca bu bölge o dönemde bir yerleşim yeri değil. Resmi kayıtlarımızda burada bir mezarlığın olduğuna dair bir bilgi yoktur.
Rus komutanın cesedinin neden bozulmadığı belli oldu
Burada dağınık vaziyette yer yer toplu kemikler çıktığı biliniyor. Müslümanlar kıbleye doğru olarak yatırılmış vaziyetteki cenazelerine de rastladık. Yine Hıristiyan ve Rus askerlerine ait askeri üniformaların, ayakkabıların, botların çıktığını gördük. Burada karışık bir gömülme işareti de çok kuvvetli. Buradan şunu anlıyoruz, hem veba hastalığından dolayı, hem de çatışmalardan dolayı ikisinin bir arada topluca gömülmüş oldukları ihtimalini güçlendiriyor.”
NASIL ORTAYA ÇIKTI?
Ardahan’ın Karagöl Mahallesinde geçen 25 Nisan günü iş makinasıyla başlatılan temel kazısı sırasında üzerinde haç işareti olan 2 metre uzunluğunda, 90 santim yüksekliğinde bir tabut bulundu. Özel bölmedeki tabut çıkarıldıktan sonra Müze Müdürlüğünden uzmanlar tarafından yapılan incelemede Rus generale ait olduğu tahmin edilen tabut, Kars’a götürülerek koruma altına alındı, Ardahan’daki inşaat durduruldu. Sakalları, paltosu, çizmeleri aynen duran ve askeri kıyafetin apoletinde 3 yıldız ve 20 rakamı bulunan cesetle ilgili olarak Kars Müze Müdürü Necmettin Alp, Rus- Osmanlı Savaşında Kars’ı işgal eden, Ardahan’da vebadan ölen Tümgeneral Vasiliy German’a ait olabileceğini bildirdi.
Ardahan’daki temelde tabutu bulunan Rus generalin torunu ortaya çıktı
