4.5 milyon kişi borca battı

Varlık Yönetim Şirketleri Derneği (VYŞD) Başkanı Selçuk Tuncalı, bugüne dek bankalardan satın aldıkları tahsili gecikmiş alacak miktarının 28.7 milyar liraya ulaştığını belirterek “Elimizdeki bireysel borçlu adedi yaklaşık 2 milyondu. 500 bini borçlarını ödedi. Şu an borcunu ödememiş 1.5 milyon müşterimiz var” dedi. Bankalar Birliği’ne göre ise mart itibarıyla bankalara kredi veya kredi kartı borcu bulunan ve borcunu halen ödemediği için yasal takibe giren kişi sayısı 3 milyon 38 bin 590 kişiyi buluyor. Buna göre bankaların varlık yönetim şirketlerine devrettiği 1.5 milyon kişiyle birlikte toplam 4.5 milyon kişi borca batmış durumda. Sorunlu krediler, 2012’den beri toplam kredilerden daha fazla büyüyor.

Bireysel önde

Öte yandan bankaların satışları içinde bireysel alacaklar daha fazla pay alıyor. Selçuk Tuncalı, mart itibarıyla bankalar tarafından toplam 16.4 milyar liralık bireysel, 12.3 milyar liralık ticari/KOBİ tahsili gecikmiş alacak satışı yapıldğını söyledi. Tuncalı’nın verdiği bilgiye göre 2016’da bankalar tarafından varlık yönetim şirketlerine 6.4 milyar liralık satış yapıldı. Varlık yönetim şirketleri bunun için yaklaşık 600 milyon lira ödedi. Yılın ilk çeyreğinde satış tutarı 1.3 milyar lira oldu. Yaklaşık 67 milyon lira satın alma bedeli ödendi.

Kamuyla 10 milyara çıkacak

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun geçen aylarda hazırladığı taslağa göre kamu bankaları da sorunlu alacaklarını varlık yönetim şirketlerine devredebilecek. Dolayısıyla varlık yönetim şirketleri de düzenlemeyle tahsili gecikmiş alacak devrinde artış bekliyor. Selçuk Tuncalı, kamunun tahsili gecikmiş alacak satışına bu yılın son çeyreğinde başlamasını beklediklerini söyledi. Tuncalı, yılsonuna dek 7-8 milyar lirası özel bankalar, geri kalanı kamu olmak üzere toplam 10 milyar lira alacak satın almayı öngördüklerini belirtti. Tuncalı “Çok büyük paketler satışa sunulursa bizim için de sindirmek kolay olmuyor. Bu yüzden kamudaki satışların da peyderpey olacağını düşünüyorum. Bir banka tek seferde maksimum 700 milyon ile 1 milyar lira arasında satış yapıyor kamu bankalarından da bunu bekliyoruz” dedi.

Halkbank ve Vakıfbank

Takipteki kredi oranı yüzde 3-4 civarında olan Vakıfbank ve Halkbank’tan öncelikli olarak tahsili gecikmiş alacak satışı beklediklerini ifade eden Tuncalı, kamu bankalarının sorunlu kredi miktarının ilk çeyrek itibarıyla 17 milyar lira olduğunu belirtti. Kamu bankalarının devredeceği alacağın, çok yaşlı alacaklılardan, çok eski alacaklardan oluşmasını beklediklerini söyledi. Özel bankalar içinde en çok tahsili gecikmiş alacak satışını bilanço büyüklüğüne paralel Yapı Kredi’nin yapabileceğini aktardı.

‘İmkânı yok ki ödeyemiyor’

Varlık Yönetim Şirketleri Derneği Başkan Yardımcısı Hasan Tengiz ise enerji ve telekom gibi bankacılık dışı sektörlerin tahsili gecikmiş alacaklarının alınabilmesi için gerekli düzenlemelerin yapılmasını talep ettiklerini vurguladı. Tengiz “Reel sektör şirketlerinin alacaklarını almak için birer şirket daha kurduk. EPDK, BTK, BDDK, hepsinin düzenleyicileri ayrı. Ancak politik iradeyle bu çözülebilir” dedi. Bir enerji şirketi ve bir GSM şirketiyle ön görüşme yaptıklarını ifade eden Tengiz “Varlık yönetim şirketlerinin bütün alacağını satmak isteyen şirketlerin alacağını alabilmesi talebimiz” diye konuştu. Türk halkının borcuna sadık olduğunu, ancak ödeme imkânı olmadığı için borcunu ödeyemediğini söyleyen Tengiz, “Yok ki ödeyemiyor. Borçluların yarıdan fazlasına ulaşamıyoruz. Kredi fiyatları çok yüksek, işsizlik çok yüksek. İşsizlik dışında insanların maaşlarını tam olarak alabilmeleri zamanında alabilmeleri de önemli. Ödeme niyeti varsa çözüm gelişiyor. Ticari kurumsal borçlularda daha fazla şikâyet çıkıyor ödememe eğilimi daha fazla oluyor. 2001’den kalan alacaklarımız hâlâ çok” dedi. Nüfus yaşlandıkça ödeme kapasitesinin düştüğünü belirtti.